kıvılcım
27.Ekim.2008, 15:28
Bu yazı tarafımdan çeşitli kaynaklardan yararlanılarak ve edindiğim tecrübelere dayanılarak yazılmıştır. Yazımdaki bazı bölümler, yabancı kaynaklardan birebir çevrilmiştir.
KASK HAKKINDA MERAK EDİLENLER AYRINTILAR HANGİ KASKI ALMALIYIM? SORUSUNA CEVAPLAR
Kaskın işlevi ve beynin tepkimeleri konusu orjinali
http://www.motorcyclistonline.com/ge...iew/index.html (http://www.motorcyclistonline.com/gearbox/motorcycle_helmet_review/index.html)
adresinde bulunan bir makaleden fransızca bir forumu birlikte yönettiğimiz arkadaşım Laurent De Clarque tarafından 2005 yılında fransızcaya çevrilerek forumumuzda yer almıştır.Benim buraya aldığım kısım ise bu metinden anladıklarımdır. Cümleler birebir aynı olabilir ya da benzeşebilir.Fakat genel anlatım ve içerik bana aittir. Temennim iyi ingilizce bilen arkadaşların bu makaleyi Türkçeye çevirerek bir an önce Türk motosiklet tutkunlarının okumasını sağlamalarıdır.Kaskın seçimi ve kullanımı konusu da Nolan firmasının yayınladığı fakat bizim elimize İtalyancası geçen ve oradan fransızcaya çevirdiğimiz bir makaleden aklımda kalanlar ve benim eklediklerimden oluşmaktadır.Kullanılan resimlerden bazıları, Jim Brown ve daha önce bilgisayarıma aldığım ve kaynaklarını not etmediğim, çeşitli motosiklet sitelerine aittir.Sahiplerinin talebi halinde kaynakları da yazıya eklenecektir… Diğer resimler bana aittir. Bunun dışında faydalı bulunursa, yazı her türlü platformda kullanılabilir,çoğaltılabilir ve dağıtılabilir.Görüşlerimde hatalı olduğum ya da yanlış bildiğim yerler olabilir. Daha doğrusunu bilen arkadaşlar düzeltirlerse sevinirim. Amacımız faydalı olmaktan başka bir şey değildir. Bu nedenle bu yazının, düzeltilmesi ve geliştirilmesi konusunda ki her türlü fikre açık olduğumu bilmenizi isterim…Yazıyı hazırlarken, ben kask almaya gitsem nelere dikkat ederim sorusundan yola çıktım. Bu nedenle atladığım sorular olması da muhtemeldir.Bu konuda olası katkılarınız derhal yazıya eklenecektir….
----------------------
Dünya üzerinde var olan ve motosiklet kullanılan hemen her ülkede kask takmak yasal zorunluluktur. Takdir edersiniz ki yasalar boşuna icat edilmemişlerdir. Kask konusundaki bu kural da öyle…
Bu zorunluluğun iki nedeni var aslında.
Birincisi sizin ölmenizi zorlaştırmak,ikincisi de bir diğer şahsiyetin veya durumun sizi öldürmesini engellemek.
http://i539.photobucket.com/albums/ff352/coqtr/motosiklet_blog/casket/hatz-dual-lg.jpg
Önce ikinci olanı biraz açıklamaya çalışayım. Çünkü birinci durum zaten bu yazının ana konusudur ve oraya geleceğiz.
Takdir edersiniz ki trafik kazaları her zaman tek taraflı olmaz. Yani siz motosikletle normal sürüşünüzü yaparken, bir başka araç ve ya yaya önünüze çıkabilir, yandan sizi biçebilir veya arkadan vurup sizi ezebilir. Örnekleri çoğaltmak mümkün tabii. Bunun için hayal gücünüzü zorlamaya da gerek yok. Bu güne kadar rastladığınız trafik kazalarını kabaca hatırlamak size yardımcı olacaktır…
Bu tür kazalara karışan diğer şahsiyetlerin ölmeniz halinde alacakları ceza ve vicdan azabını düşünürseniz, ikinci nedenin önemini de kavramanız kolay olacaktır.
Unutmayın, siz de birinin motosikletten düşmesine neden olabilirsiniz. Onun ölmesini istemezsiniz değil mi?
Bunun dışında, kaza nedeniyle yapılacak kamu harcamasını da dikkate almak gerek…
Neyse, bizim konumuz bu değil.
Bizim konumuz kaskın kendimiz için önemini anlatmaya çalışmak ve kask seçerken nelere dikkat etmemiz gerektiğini kabaca açıklamak.
Aslında motosiklet kullanırken üzerinizde bulunması gereken tek koruyucu ekipman kask değil ama konumuzu dağıtmamak için oraya girmeyeceğim. Bunu başka bir yazı konusu olarak not alayım.
NİÇİN KASK TAKMAK ZORUNDAYIZ?
Bunun cevabı basitçe şöyle;
“beynimizi korumak için”
Eğer koruyacak bir beyniniz yoksa kaska ihtiyacınızın olmadığını düşünebilirsiniz. Fakat eğer korumak durumunda olduğunuz bir beyniniz varsa, kesinlikle kaska ihtiyacınız var…
Beynimiz jöle kıvamında bir organdır. Koruyucu bir zar içerisinde kafatasımızda yüzer halde bulunur.
http://i539.photobucket.com/albums/ff352/coqtr/motosiklet_blog/casket/hatz-brain-xl.jpg
Bu nedenle kafanız bir şeye çarparak durursa, beyin hareketine devam edecek ve kafatasınızın iç tarafına çarparak çalkalanacaktır. Çarpmanın şiddetine göre beyninizin hasar alma ihtimali yüksektir. Bu hasar,kanama ve iltihaplanma sonucunu doğurabilir. Bu durumda beyin, kafatasınız içerisinde şişer. Yeterli yer olmadığından, göz yuvalarınıza ve aşağı doğru basınç uygular. Bu başka organların da zarar görmesi anlamına gelir. Böyle bir durumu istemeyiz değil mi?
Öyleyse kaskımızı takalım…
KASK NASIL KORUR?
Biz kafamıza tek parça olarak taktığımız halde,kasklar tek bir parçadan oluşmazlar. Şimdilik işin koruma kısmıyla ilgilendiğimiz için önce koruma katmanlarından biraz bahsedelim.
Kasklarımızın dış yüzeyi yani koruyucu kabuk, güçlendirilmiş fiber veya geliştirilmiş polykarbon maddelerinden yapılır. Yani temel olan bu iki maddedir. Bir çok kask üreticisi bu maddeleri değişik karışımlarla destekler ya da desteklediklerini iddia ederler. Bu iki temel maddeden hangisinin daha iyi koruduğu konusunda bilim adamlarınca yapılan tartışmalar henüz bir sonuca varmadığından bir şey söylemek güç. Tartışma var çünkü eğer kaskınız çok sert ve güçlü bir maddeden yapılmışsa, başınıza gelebilecek kazaların çoğunda beyninizi yeterince koruyamayacaktır. Aynı şekilde çok yumuşak bir maddeden yapılmışsa yüksek enerjili çarpışmalarda hiçbir işe yaramayacaktır.Tabii siz kafanızı nereye çarpacağınızı biliyorsanız,bu tartışmanın dışındasınız demektir…
Dış kabuk asfaltta sürüklenme durumunda aşınmaya karşı korur. Sivri şeylerin batmasını önler. Alınan darbeyi ilk olarak emecek ve dağıtacak şekilde tasarlanmıştır.
http://i539.photobucket.com/albums/ff352/coqtr/motosiklet_blog/casket/hatz-schus1-xl.jpg
Eğer bir kaza yapar ya da düşerseniz, kask yere vurduğunda hareketine derhal son verecek ve duracaktır.
Fakat kafanız kaskın içerisinde hareketine devam edecek ve kaskın iç tarafına çarpacak,daha sonra duracaktır.
İşte dış katmanın altında bulunan iç koruyucu katmanın görevi burada başlar. İç katman expanded polystyrene-EPS’den yapılır. Hani şu çocukken duvarlara sürtüp kar yağdırdığımız güzel oyuncak. Bildiğiniz gibi kırılacak nazik eşyalar da kutulanırken etraflarına bu madde sıkıştırılır. Tabii kaskımızın içerisindeki madde daha güçlendirilmiş ve sıkıştırılmıştır.
http://i539.photobucket.com/albums/ff352/coqtr/motosiklet_blog/casket/koruyucukatman.jpg
Bunun en iyi tarafı geri tepme yapmamasıdır. Aksi halde kafanız birkaç kez dış çepere vururdu.Bu geri tepme olayını açıklamanın en iyi yolu sünger deneyidir. Bir süngerin üzerine parmağınızla basınç uygularsanız çöker. Fakat parmağınızı geri çeker çekmez tekrar eski halini alacaktır. İşte içteki polystyren kabuk bunun tam tersi bir etki gösterir. Yani parmağınızı sertçe bastırırsanız, içeri çökecek ve öyle kalacaktır.(Kaskınızda bu deneyi yapmayın) Kaskın dış katmanı olan kabuk da aslında bu şekilde davranış gösterir. Darbeyi ya esneyerek, ya da esneyip yarılarak karşılar. Sonuç olarak; kaskın koruma katmanını oluşturan bu ikili kafamızı koruyan asıl önemli etmenlerdir. Her şey de olduğu gibi bunun da belli bir standardı vardır. Araştırmacı abiler sağ olsunlar, kafamızı daha iyi koruyabilmek için çeşitli standartlar oluşturmuş ve bu standartlara uyan kasklara bir sertifika vererek, alacağım kask beni korur mu? Sorusuna bilimsel bir cevap bulmamıza yardımcı oluyorlar.Kask firmaları sahip oldukları bu sertifikaları belirterek, ne kadar sağlam bir kask yaptıklarını bize ispatlamaya çalışırlar. Çeşitli kask standartları var. Bunlar, DOT,ECE,Snell ,BS,As…..sayılabilir.Ülkemizde henüz böyle bir çalışma yapılmamakla beraber, bir çok ülke, kask güvenliği konusunda kendi standartlarını oluşturdu bile. Zaten yukarıda saydıklarımın çoğu ülkelere göre değişen standartlardır. Aralarındaki fark, kabul ettikleri sınır ve yapmış oldukları testlerin biçimi olarak söylenebilir. İşin bu kadar teknik ayrıntısına giremeyeceğim. İnce detayları merak edenler bu konuda yazılmış bir çok kaynağa rahatça ulaşabilirler. Sonuç olarak, ECE sertifikası almış bir kask Avrupa Standartlarına uygun bir kask demektir. (Bu diğer sertifikalı kaskların iyi korumadığı anlamına gelmez.)
Ece sertifikalı kasklar çeşitli ülkelere göre farklı numaralara sahiptir.
Türkiye E37 numarasına sahiptir.
Ek olarak şunu da söylemek gerekiyor. Yapılan araştırmalar,kaza yapıp ölen sürücülerin ölüm nedenlerinin tek başına kafadan aldıkları darbe olmadığını söylüyor.
Yani kafanızda güvenlik testlerini geçmiş bir kask bulundurmanız,ölmeyeceğiniz anlamına gelmez. Fakat ölürseniz de bu aslında kaskınız kalitesizdi,demek değildir.
Hurt raporuna göre, başka yarası olmadan sadece kafa yaralanması nedeniyle ölen bir motosiklet kullanıcısı yok!
Yani kaskınız sizi koruyamayacak hale gelebilecek bir kazada muhtemelen vücudunuzun başka bölümleri de parçalanacaktır. Bu kadar güvenlik testinden geçmiş bir kaskın parçalanıp da vücudunuzun sağlam kalacağına inanıyorsanız, siz bir biyonik adamsınız demektir.
KASK HAKKINDA MERAK EDİLENLER AYRINTILAR HANGİ KASKI ALMALIYIM? SORUSUNA CEVAPLAR
Kaskın işlevi ve beynin tepkimeleri konusu orjinali
http://www.motorcyclistonline.com/ge...iew/index.html (http://www.motorcyclistonline.com/gearbox/motorcycle_helmet_review/index.html)
adresinde bulunan bir makaleden fransızca bir forumu birlikte yönettiğimiz arkadaşım Laurent De Clarque tarafından 2005 yılında fransızcaya çevrilerek forumumuzda yer almıştır.Benim buraya aldığım kısım ise bu metinden anladıklarımdır. Cümleler birebir aynı olabilir ya da benzeşebilir.Fakat genel anlatım ve içerik bana aittir. Temennim iyi ingilizce bilen arkadaşların bu makaleyi Türkçeye çevirerek bir an önce Türk motosiklet tutkunlarının okumasını sağlamalarıdır.Kaskın seçimi ve kullanımı konusu da Nolan firmasının yayınladığı fakat bizim elimize İtalyancası geçen ve oradan fransızcaya çevirdiğimiz bir makaleden aklımda kalanlar ve benim eklediklerimden oluşmaktadır.Kullanılan resimlerden bazıları, Jim Brown ve daha önce bilgisayarıma aldığım ve kaynaklarını not etmediğim, çeşitli motosiklet sitelerine aittir.Sahiplerinin talebi halinde kaynakları da yazıya eklenecektir… Diğer resimler bana aittir. Bunun dışında faydalı bulunursa, yazı her türlü platformda kullanılabilir,çoğaltılabilir ve dağıtılabilir.Görüşlerimde hatalı olduğum ya da yanlış bildiğim yerler olabilir. Daha doğrusunu bilen arkadaşlar düzeltirlerse sevinirim. Amacımız faydalı olmaktan başka bir şey değildir. Bu nedenle bu yazının, düzeltilmesi ve geliştirilmesi konusunda ki her türlü fikre açık olduğumu bilmenizi isterim…Yazıyı hazırlarken, ben kask almaya gitsem nelere dikkat ederim sorusundan yola çıktım. Bu nedenle atladığım sorular olması da muhtemeldir.Bu konuda olası katkılarınız derhal yazıya eklenecektir….
----------------------
Dünya üzerinde var olan ve motosiklet kullanılan hemen her ülkede kask takmak yasal zorunluluktur. Takdir edersiniz ki yasalar boşuna icat edilmemişlerdir. Kask konusundaki bu kural da öyle…
Bu zorunluluğun iki nedeni var aslında.
Birincisi sizin ölmenizi zorlaştırmak,ikincisi de bir diğer şahsiyetin veya durumun sizi öldürmesini engellemek.
http://i539.photobucket.com/albums/ff352/coqtr/motosiklet_blog/casket/hatz-dual-lg.jpg
Önce ikinci olanı biraz açıklamaya çalışayım. Çünkü birinci durum zaten bu yazının ana konusudur ve oraya geleceğiz.
Takdir edersiniz ki trafik kazaları her zaman tek taraflı olmaz. Yani siz motosikletle normal sürüşünüzü yaparken, bir başka araç ve ya yaya önünüze çıkabilir, yandan sizi biçebilir veya arkadan vurup sizi ezebilir. Örnekleri çoğaltmak mümkün tabii. Bunun için hayal gücünüzü zorlamaya da gerek yok. Bu güne kadar rastladığınız trafik kazalarını kabaca hatırlamak size yardımcı olacaktır…
Bu tür kazalara karışan diğer şahsiyetlerin ölmeniz halinde alacakları ceza ve vicdan azabını düşünürseniz, ikinci nedenin önemini de kavramanız kolay olacaktır.
Unutmayın, siz de birinin motosikletten düşmesine neden olabilirsiniz. Onun ölmesini istemezsiniz değil mi?
Bunun dışında, kaza nedeniyle yapılacak kamu harcamasını da dikkate almak gerek…
Neyse, bizim konumuz bu değil.
Bizim konumuz kaskın kendimiz için önemini anlatmaya çalışmak ve kask seçerken nelere dikkat etmemiz gerektiğini kabaca açıklamak.
Aslında motosiklet kullanırken üzerinizde bulunması gereken tek koruyucu ekipman kask değil ama konumuzu dağıtmamak için oraya girmeyeceğim. Bunu başka bir yazı konusu olarak not alayım.
NİÇİN KASK TAKMAK ZORUNDAYIZ?
Bunun cevabı basitçe şöyle;
“beynimizi korumak için”
Eğer koruyacak bir beyniniz yoksa kaska ihtiyacınızın olmadığını düşünebilirsiniz. Fakat eğer korumak durumunda olduğunuz bir beyniniz varsa, kesinlikle kaska ihtiyacınız var…
Beynimiz jöle kıvamında bir organdır. Koruyucu bir zar içerisinde kafatasımızda yüzer halde bulunur.
http://i539.photobucket.com/albums/ff352/coqtr/motosiklet_blog/casket/hatz-brain-xl.jpg
Bu nedenle kafanız bir şeye çarparak durursa, beyin hareketine devam edecek ve kafatasınızın iç tarafına çarparak çalkalanacaktır. Çarpmanın şiddetine göre beyninizin hasar alma ihtimali yüksektir. Bu hasar,kanama ve iltihaplanma sonucunu doğurabilir. Bu durumda beyin, kafatasınız içerisinde şişer. Yeterli yer olmadığından, göz yuvalarınıza ve aşağı doğru basınç uygular. Bu başka organların da zarar görmesi anlamına gelir. Böyle bir durumu istemeyiz değil mi?
Öyleyse kaskımızı takalım…
KASK NASIL KORUR?
Biz kafamıza tek parça olarak taktığımız halde,kasklar tek bir parçadan oluşmazlar. Şimdilik işin koruma kısmıyla ilgilendiğimiz için önce koruma katmanlarından biraz bahsedelim.
Kasklarımızın dış yüzeyi yani koruyucu kabuk, güçlendirilmiş fiber veya geliştirilmiş polykarbon maddelerinden yapılır. Yani temel olan bu iki maddedir. Bir çok kask üreticisi bu maddeleri değişik karışımlarla destekler ya da desteklediklerini iddia ederler. Bu iki temel maddeden hangisinin daha iyi koruduğu konusunda bilim adamlarınca yapılan tartışmalar henüz bir sonuca varmadığından bir şey söylemek güç. Tartışma var çünkü eğer kaskınız çok sert ve güçlü bir maddeden yapılmışsa, başınıza gelebilecek kazaların çoğunda beyninizi yeterince koruyamayacaktır. Aynı şekilde çok yumuşak bir maddeden yapılmışsa yüksek enerjili çarpışmalarda hiçbir işe yaramayacaktır.Tabii siz kafanızı nereye çarpacağınızı biliyorsanız,bu tartışmanın dışındasınız demektir…
Dış kabuk asfaltta sürüklenme durumunda aşınmaya karşı korur. Sivri şeylerin batmasını önler. Alınan darbeyi ilk olarak emecek ve dağıtacak şekilde tasarlanmıştır.
http://i539.photobucket.com/albums/ff352/coqtr/motosiklet_blog/casket/hatz-schus1-xl.jpg
Eğer bir kaza yapar ya da düşerseniz, kask yere vurduğunda hareketine derhal son verecek ve duracaktır.
Fakat kafanız kaskın içerisinde hareketine devam edecek ve kaskın iç tarafına çarpacak,daha sonra duracaktır.
İşte dış katmanın altında bulunan iç koruyucu katmanın görevi burada başlar. İç katman expanded polystyrene-EPS’den yapılır. Hani şu çocukken duvarlara sürtüp kar yağdırdığımız güzel oyuncak. Bildiğiniz gibi kırılacak nazik eşyalar da kutulanırken etraflarına bu madde sıkıştırılır. Tabii kaskımızın içerisindeki madde daha güçlendirilmiş ve sıkıştırılmıştır.
http://i539.photobucket.com/albums/ff352/coqtr/motosiklet_blog/casket/koruyucukatman.jpg
Bunun en iyi tarafı geri tepme yapmamasıdır. Aksi halde kafanız birkaç kez dış çepere vururdu.Bu geri tepme olayını açıklamanın en iyi yolu sünger deneyidir. Bir süngerin üzerine parmağınızla basınç uygularsanız çöker. Fakat parmağınızı geri çeker çekmez tekrar eski halini alacaktır. İşte içteki polystyren kabuk bunun tam tersi bir etki gösterir. Yani parmağınızı sertçe bastırırsanız, içeri çökecek ve öyle kalacaktır.(Kaskınızda bu deneyi yapmayın) Kaskın dış katmanı olan kabuk da aslında bu şekilde davranış gösterir. Darbeyi ya esneyerek, ya da esneyip yarılarak karşılar. Sonuç olarak; kaskın koruma katmanını oluşturan bu ikili kafamızı koruyan asıl önemli etmenlerdir. Her şey de olduğu gibi bunun da belli bir standardı vardır. Araştırmacı abiler sağ olsunlar, kafamızı daha iyi koruyabilmek için çeşitli standartlar oluşturmuş ve bu standartlara uyan kasklara bir sertifika vererek, alacağım kask beni korur mu? Sorusuna bilimsel bir cevap bulmamıza yardımcı oluyorlar.Kask firmaları sahip oldukları bu sertifikaları belirterek, ne kadar sağlam bir kask yaptıklarını bize ispatlamaya çalışırlar. Çeşitli kask standartları var. Bunlar, DOT,ECE,Snell ,BS,As…..sayılabilir.Ülkemizde henüz böyle bir çalışma yapılmamakla beraber, bir çok ülke, kask güvenliği konusunda kendi standartlarını oluşturdu bile. Zaten yukarıda saydıklarımın çoğu ülkelere göre değişen standartlardır. Aralarındaki fark, kabul ettikleri sınır ve yapmış oldukları testlerin biçimi olarak söylenebilir. İşin bu kadar teknik ayrıntısına giremeyeceğim. İnce detayları merak edenler bu konuda yazılmış bir çok kaynağa rahatça ulaşabilirler. Sonuç olarak, ECE sertifikası almış bir kask Avrupa Standartlarına uygun bir kask demektir. (Bu diğer sertifikalı kaskların iyi korumadığı anlamına gelmez.)
Ece sertifikalı kasklar çeşitli ülkelere göre farklı numaralara sahiptir.
Türkiye E37 numarasına sahiptir.
Ek olarak şunu da söylemek gerekiyor. Yapılan araştırmalar,kaza yapıp ölen sürücülerin ölüm nedenlerinin tek başına kafadan aldıkları darbe olmadığını söylüyor.
Yani kafanızda güvenlik testlerini geçmiş bir kask bulundurmanız,ölmeyeceğiniz anlamına gelmez. Fakat ölürseniz de bu aslında kaskınız kalitesizdi,demek değildir.
Hurt raporuna göre, başka yarası olmadan sadece kafa yaralanması nedeniyle ölen bir motosiklet kullanıcısı yok!
Yani kaskınız sizi koruyamayacak hale gelebilecek bir kazada muhtemelen vücudunuzun başka bölümleri de parçalanacaktır. Bu kadar güvenlik testinden geçmiş bir kaskın parçalanıp da vücudunuzun sağlam kalacağına inanıyorsanız, siz bir biyonik adamsınız demektir.